Psychodietetyka
Choroby sercowo-naczyniowe wciąż pozostają główną przyczyną zachorowalności i śmiertelności. Według Wytycznych ESC 2021 dotyczących prewencji chorób układu sercowo-naczyniowego w praktyce klinicznej najważniejszym sposobem zapobiegania chorób sercowo-naczyniowych jest promocja zdrowego stylu życia przez całe życie.
- Przestrzeganie zaleceń dietetycznych i podjęcie działań w zakresie profilaktyki przynosi ogromne korzyści dla zdrowia oraz znacznie poprawia jakość życia, zmniejszając ryzyko wystąpienia groźnych zdarzeń sercowo-naczyniowych.
- Według danych Narodowego Funduszu Zdrowia i Głównego Urzędu Statystycznego, co drugi dorosły w Polsce (powyżej 15+) ma kilka kilogramów za dużo. Trzech na pięciu z nas ma nadwagę, a jeden na czterech jest otyły. W ciągu ostatnich lat odsetek dorosłych cierpiących na otyłość w Polsce systematycznie rośnie.
- Według danych Światowej Organizacji Zdrowia w 2016 roku 1,9 mld dorosłych (39 proc. światowej populacji) miało nadwagę, z czego 650 mln (13 proc. światowej populacji) cierpiało na otyłość.
Badania naukowe
Badania epidemiologiczne jednoznacznie wskazują, że otyłość zwiększa chorobowość i śmiertelność.
- W prospektywnym badaniu populacyjnym, którym objęto około 900 000 osób z Europy Zachodniej i Ameryki Północnej wykazano, że na każdy wzrost BMI rzędu 5 kg/m2 powyżej wartości BMI 25 kg/m2 umieralność na choroby naczyń rosła o 40%, na cukrzycę o 120%, na choroby nerek i wątroby o 60–80%, na choroby nowotworowe o 10%, a na choroby układu oddechowego o 20%.
- Choroba niedokrwienna serca jest diagnozowana u ponad 40 proc. osób otyłych.
- 10-procentowa utrata masy ciała zmniejsza o 20 proc. ryzyko choroby niedokrwiennej serca.
- U osób otyłych występuje zazwyczaj kilka sercowo-naczyniowych czynników ryzyka, w tym nadciśnienie i podwyższone stężenie cholesterolu we krwi.
Czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego
Według danych Polskiego Towarzystwa Lipidologicznego zaburzenia lipidowe to najczęściej występujący czynnik ryzyka chorób układu krążenia w Polsce i na świecie. Problem dotyczy nawet 21 milionów Polaków. Wśród osób powyżej 65. roku życia podwyższony cholesterol ma aż 70 proc. z nich.
- Utrata wagi 10 kg może doprowadzić do 15-procentowego obniżenia poziomu cholesterolu LDL.
- Dobrze zbadany i udokumentowany jest związek pomiędzy nadciśnieniem i otyłością.
- Z nadciśnieniem tętniczym zmaga się 30-65 proc. osób otyłych. Wartość ciśnienia krwi wzrasta z wartością BMI. Im wyższe BMI, tym wyższe ciśnienie.
- Redukcja otyłości prowadzi do zmniejszenia lub nawet ustąpienia nadciśnienia tętniczego
- Wisceralna (trzewna) tkanka tłuszczowa generuje stany zapalne poprzez wydzielanie wielu aktywnych biologicznie substancji takich jak: angiotensyna II, czynnik martwicy nowotworów, białko C-reaktywne, interleukina 6, rezystyna , które odgrywają istotną rolę w patogenezie chorób naczyń.
Korzyściami z redukcji masy ciała jest zmniejszenie procesów zapalnych i patofizjologicznych.
Obniżenie wyjściowej masy ciała, głównie w obrębie tłuszczu trzewnego, może istotnie korzystnie wpłynąć na stężenie trójglicerydów, glukozy i odsetka HbA1c oraz zmniejszyć ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2.